Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Mousso-plegado-aparentado
Plagiomnium affine
Plagiomniaceae Mniaceae
Nom en français : Mnie apparentée.
Descripcioun :Aquelo mousso dóu gènre Plagiomnium, fai de bèlli tepiero de tijo plegado dins li relarg umide e un pau sourne. Li fueio claro an uno costo que s'acabo pèr un pichot benc. Li fueio soun tambèn dentado e classicamen li dènt caupon mai que d'uno celulo, mai èi pas toujour lou cas.
Usanço :La mousso-plegado-aparentado se destrìo de sa cousino Plagiomnium elatum di relarg pu bagna, bonodi sa fueio decurènto qu'embrasso pas larjamen la tijo (au contro de P. elatum decurènto mai larjamen).
Port : Acroucarpo
Taio : 1 à 6 cm
Fueio : 3 à 7 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Plagiomnium
Famiho : Plagiomniaceae
Famiho classico : Mniaceae
Ordre : Bryales
Coulour de la flour :
Petalo : 2,5 à 4 cm
Ø (o loungour) flour : Double
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 50 à 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Sòu umide de fourèst
- Roco à l'oumbre
- Roco bagnado
- Bos pourri
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Plagiomnium affine (Blandow ex Funck) T.J.Kop., 1968
(= Mnium affine Blandow ex Funck )